Viêm AMIDAN

Há miệng ra, ta thấy hai bên đáy lưỡi là 2 amidan khẩu cái. Cùng họ với amidan và tham gia vào cơ chế bảo vệ còn có amidan vòm (VA), amidan vòi, amidan đáy lưỡi tạo thành một vòng chống vi khuẩn xâm nhập vào đường mũi họng. Mặt ngoài của amidan màu hồng, có nhiều múi. Lúc mới sinh, hai amidan nhỏ nằm giữa trụ trước và trụ sau, sát hai bên thành họng. Amidan lớn dần theo nhu cầu cơ thể. Thể tích lớn nhất vào khoảng từ 7 đến 10 tuổi, sau nhỏ dần đến tuổi dậy thì.
Amidan là những tế bào lympho để bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Amidan cũng là nơi sản xuất ra kháng thể IgG rất cần thiết trong miễn dịch. Amidan là hàng rào miễn dịch vùng họng miệng, hoạt động mạnh từ 4 - 10 tuổi, sau đó đến tuổi dậy thì mức độ miễn dịch của amidan giảm rõ và không còn hoạt động mạnh nữa.
Khi amidan chống lại sự xâm nhập ồ ạt của vi khuẩn vào mũi họng vượt quá mức sẽ xảy ra tình trạng viêm amidan bị sưng, đỏ. Hậu quả của sự tập trung tiêu diệt vi khuẩn tại amidan thường để lại xác vi khuẩn và xác bạch cầu, mô hoại tử thành các cục mủ rất hôi, lâu lâu rớt ra khỏi amidan. Khi amidan bị viêm nhiều lần, khả năng chống vi khuẩn bị yếu đi, do chính các ổ viêm nằm trong amidan, lại là nơi khởi phát cho những đợt viêm vùng họng.Viêm amidan chiếm tỷ lệ cao ở trẻ em, thường do vi khuẩn gây ra.

Nguyên nhân nào dẫn đến viêm amidan?
- Do vi khuẩn bạch hầu gây ra gỉa mạc làm nghẽn đường thở và tạo ra độc tố.
- Do viêm đường hô hấp trên, do lạnh...

Triệu chứng viêm amidan biểu hiện thế nào?
- Nhức đầu: thường nhức đầu vùng hai bên thái dương.
-Chảy dịch hốc mũi: lúc đầu dịch nhày, trong, sau đó dịch đặc hơn, màu trắng hay vàng.
- Xét nghiệm máu: thường bạch cầu tăng cao.

Không phụ thuộc độ tuổi, nên cắt amiđan vào độ tuổi nào. Nên chọn phương pháp nào để an toàn? Đó là mối quan tâm hàng đầu của những phụ huynh. Trên thế giới, đã có trường hợp cắt amiđan nhỏ tuổi nhất là 06 tháng và trường hợp lớn tuổi nhất là không giới hạn, nếu sức khoẻ tốt. Ở trẻ em, chỉ định cắt amidan thường đặt ra khi trẻ có vấn đề tắc nghẽn đường thở, viêm amidan gây biến chứng viêm khớp biến chứng tim, viêm thận hay viêm phế quản mãn.

Khi nào nên cắt amidan
Áp xe quanh amidan hay áp xe amidan dù một lần cũng nên cắt amidan.
Ngưng thở khi ngủ nên cắt amidan và chỉnh hình màn hầu.
Viêm tai giữa tái đi tái lại cũng nên cắt amidan. 

Hiện nay, có 4 phương pháp chính cắt amiđan
Phương pháp cắt amidan bằng dao điện đơn cực hay lưỡng cực: nhanh nhưng thường gây bỏng sâu, hố mổ xấu đảm bảo sức khỏe
Phương pháp cắt amidan bằng sóng Radio cao tần (máy Coblator): phương pháp này không mất máu, ít tổn thương mô xung quanh, thời gian mổ ngắn, mau lành, nhưng giá thành đầu cắt cao.
Thời gian thực hiện một ca phẫu thuật amiđan bằng phương pháp Coblator chỉ mất 10 phút. Do được gây mê nên khi cắt xong, các bé rất thoải mái, không có cảm giác sợ hãi, không bị tress.
Tại bv Tai mũi họng Sài Gòn có thể xét nghiệm buổi sáng và phẫu thuật trong ngày. Nhưng tốt nhất nên xét nghiệm trước 1 ngày, hôm sau sẽ mổ sớm.
Kháng sinh phổ rông được ưu tiên lựa chọn. Sinh tố, hạ sốt giảm đau 7 – 10 ngày.
Cắt amidan được chỉ định ở những người một năm viêm amidan trên 4 lần, những người dù viêm ít hơn nhưng có biến chứng viêm khớp, biến chứng van tim, viêm thận, viêm tai giữa tái đi tái lại và thường viêm đường hô hấp trên

3.1. Bệnh tinh hồng nhiệt:
3.2. Viêm khớp cấp
3.3. Viêm cầu thận
3.4. Ap xe quanh amidan
Khám họng phát hiện khẩu cái mềm bên áp xe bị đẩy ra trước, sờ mềm. Khi rạch dẫn lưu nhiều mủ đặc rất thối trong ổ áp xe.